تحلیلی عرضی از دلایل کم انگیزشی تحصیلی از دیدگاه دانشجویان ایرانی رشته زبان انگلیسی

دانشجویان زبان انگلیسی علیرغم شوق یادگیری در ابتدای تحصیلشان، به مرور زمان شروع به از دست دادن انگیزه تحصیلی می کنند که این امر به یک دغدغه برای دست اندرکاران بدل شده است. به منظور بررسی این موضوع، پژوهش حاضر قصد دارد تا- بر اساس نظریه "نظام های پویا" (dynamic systems) – مهمترین عوامل این کاهش انگیزه را در دانشجویان ایرانی رشته زبان انگلیسی در طول چهار سال تحصیلیشان در مقطع کارشناسی شناسایی نماید. از این رو "پرسشنامه عوامل کم انگیزشی" (demtb) طراحی و پس از استاندارد شدن بین 308 دانشجوی ایرانی رشته زبان انگلیسی در سراسر ایران توزیع شد. براساس نتایج تحلیل عاملی، سه عامل اصلی شناسایی شدند (سازمانی، دیگرانی، و فردی) که از میان آنها عامل سازمانی به عنوان موثرترین عامل شناسایی شد. همچنین نشان داده شد که میزان کم انگیزشی دانشجویان، در طول چهار سال تحصیلی، به طور فزاینده ای در حال تغییر است. همچنین علاوه براینکه نتایج تحلیل چند متغیره میان- گروهی یک طرفه (manova) الگوی مشابه عوامل کم انگیزشی را برای تمام دانشجویان تأیید کرد ، درعین حال نشان داد که درمورد دانشجویان سال سوم و چهارم تأثیر عوامل سازمانی و دیگرانی قویتر بوده است. پژوهش حاضر علاوه بر شناسایی عوامل کم انگیزشی دانشجویان، به بررسی استراتژی هایی که دانشجویان به منظور بازیابی انگیزه ی خود به کار می گیرند، پرداخته است. استراتژی ها به پنج گروه تقسیم شدند: تمرکز بر اهداف، مقاومت در برابر فشارها، فراغت موقت از یادگیری، بالا بردن آزادی اراده و درخواست کمک. نتایج این مطالعه نشان می دهد از آنجائی که عملکرد ساختار کم انگیزشی در چارچوب نظام های پویا ، پیچیده است، ترسیم روابط علت-معلولی به طور مجزا امکانپذیر نمی باشد. در عوض الگوی علیت، دوجانبه و بازگشتی است، به این معنا که تعامل میان این عوامل است که منجر به کاهش انگیزه دانشجویان می شود. نتایج این یافته ها می تواند برای سیاست گذاران، معلمان و والدینی که کاستن آثار منفی کم انگیزشی دانشجویان برایشان حائز اهمیت است، مورد استفاده قرار گیرد.